İran la ekonomik ilişkilerimizin geleceği

İran’la Birleşmiş Milletler’in (BM) beş daimi üyesi ve Almanya (5+1 ülkeleri) arasında uzun zamandır süren nükleer müzakerelerde anlaşmaya varılması iş dünyasını heyecanlandırdı

Uygulanan ambargoların kalkmaya başlayacak olmasıyla İran ile Türkiye arasındaki ticari ilişkilerin güçlü bir ivme kazanmasını bekliyoruz.  İran'a lojistik açıdan yakınız; tren, havayolu ve karayolu üzerinden ulaşım imkanları mevcut.  Tüketim davranışlarında benzerliklerimiz yüksek, ortak kültüre sahibiz, İran'ı çok iyi bilen şirketlerimiz var. İran'da Türkçe bilenlerin sayısı küçümsenemeyecek kadar fazla.

Üstelik Türkiye ile İran arasında müzakereleri 10 yıl süren  Tercihli Ticaret Anlaşması 1 Ocak 2015 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.  Söz konusu Anlaşmanın temel amacı  iki ülke arasındaki tarifelerin indirilmesi ve tarife dışı engeller ile tarife benzeri engellerin ortadan kaldırılması, iki ülke arasında adil rekabet koşullarının oluşturulması, güvenli ve öngörülebilir bir ortam tesis edilmesi ve ticaretin çeşitlendirilmesi suretiyle ülkemiz ile İran arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin geliştirilmesi ve teşvik edilmesidir.  Bahse konu Anlaşma kapsamında, Türkiye'nin 6’ lı gümrük tarife pozisyonu bazında toplam 140 üründe İran'a tarife indirimi ve kota artırımı; İran'ın ise 6’ lı gümrük tarife pozisyonu bazında 125 üründe Türkiye'ye tarife indirimi sağlanması kararlaştırılmıştır. Böylece toplamda 265 üründe, gümrük vergileri aşağı yönlü revize edilmiştir. Bu anlaşmanın varlığı İran pazarını hedefleyen Türk şirketlerine kıyaslamalı avantaj sağlayabilecektir. 

İran 80 milyon nüfusu olan büyük bir pazar.  Ambargolar, İran ekonomisini epey hırpaladı. Lakin Rusya'dan sonra dünyanın en büyük ikinci doğal gaz rezervlerine sahip. Petrol tarafında da en büyük beş içinde. Haliyle de ambargoların kalkmasıyla İran ekonomisi beklentilerin ötesinde bir ekonomik canlanma potansiyeline sahip.

Lojistik: İran'a ihracatın artması lojistik sektörümüz açısından olumlu görünüyor. Kara taşımacılığındaki atıl kapasitemizi İran ile doldurabiliriz.

Makine: Lojistik ve fiyat avantajının yanı sıra Türkiye'nin makine sektöründe marka olması  İran pazarında güçlü giriş yapmasını sağlayabilir.

Deri: İran'ın yüksek montanlı ayakkabı ithalatı Türk firmaları açısından iyi bir fırsat olabilir.

Tekstil: Hazır giyim sektörü için İran büyük bir pazar. Tekstil ve konfeksiyon ihracatımız artabilir. 

Çelik: Büyük bir çelik ithalatçısı olan İran Türk çelik sektörüne önem bir büyüme imkanı sunabilir. 

Kimya: Kozmetik ve organik kimyasallarda İran fırsat oluşturuyor.  Avrupa'lı rakiplerden önce konumlanmak gerekiyor.   

Plastik: İran ile ticari ilişkilerin ilerlemesi petrokimyasal ürünlerin maliyetini düşmesi suretiyle Türk firmalarını olumlu etkileyebilir.

Turizm: İran'dan gelen turist sayısı İran'ın nüfusuna oranla düşük. Turizmde de çok büyük bir fırsat görünüyor.

Perakende: Çok büyük bir perakende pazarları var ve tüketim kalıpları bizimkine benziyor.  Türk firmalarının hızlı olmaları halinde iyi bir pazar payı kapmaları ihtimali yüksek.

Ayrıca  dayanıklı tüketim malları, otomotiv ve telekomünikasyon sektörleri için de İran'ın büyük bir potansiyel oluşturduğunu düşünüyoruz.